نگاهی کوتاه به جمخانه های قیزیلباشان علوی تورک در تبریز

نگاهی کوتاه به جمخانه های قیزیلباشان علوی تورک در تبریز

 Wednesday, May 2, 2012 at 10:36pm

نگاهی کوتاه به جمخانه های تبریز

تبریز از دیرباز به عنوان یکی از مهمترین مراکز تجمع و سکونتگاه قیزیلباشان تورک علوی به شمار میرود .خیابان طالقانی ( قبلا به اسم خیابان ستارخان و در دوره پهلوی نیز خیابان شاه گفته می شد و کوچه های چرنداب و یا گلزار مملو از قیزیلباشان علوی می باشد که با نگاهی به افراد ساکن در آن براحتی متوجه مشخصه اصلی آنها یعنی شارب بلند خواهید شد . بیشتر جمخانه های قیزیلباشان در تبریز در محله چرنداب و یا همان گلزار کوچه هستند ، البته در دیگر محله های خیابان طالقانی نیز جم خانه هایی وجود دارد ولی بیشترین و پر جمعیت ترین جمخانه ها در آن محله می باشد . تقریبا می شود گفت که تبریز دارای 25 تا 30 جمخانه بزرگ و کوچک می باشد .در زیر اسامی برخی از این جمخانه ها و سرجم هایشان را می آوریم.

بزرگترین جمخانه این محله ، جمخانه (آتش بیگی ها ) ست که سرجم آنها [سید الماسی ] می باشد . بیش از 500 خانوار در آن محل جمع شد و به عبادت می پردازند . پیر و مرشد این آتش بیگیها سید نظام مشعشعی است که اصالتا تورک ولی ساکن روستای گره بان در کرمانشاه می باشد . سید نظام همان کسی است که در انتخابات 88 به حمایت از کروبی پرداخت ولی هیچگاه از محکومین به اعدام و حبس ابد ( در جریان اوچ تپه قوشاچای ) حمایت نکرد . آتش بیگیها علاوه بر این جمخانه ، جمخانه دیگری نیز در آخر طالقانی دارند که دو طبقه بوده و یک طبقه مختص هیئت عزاداری سینه زنی تازه تأسیشان است .


دومین جمخانه پر جمعیت گلزار کوچه جمخانه ( علی آقاخان ) می باشد به سرجمی [ سید آرش فرزند مرحوم سید خلیل ] این جمخانه تقریبا می شود گفت که قشر مرفه قیزیلباشان در تبریز هستند .. بیش از 300 خانوار جمعیت این جمخانه هستند. همین جمخانه پیگیر جمع آوری کمک های نقدی برای قبله سازی پیردیور است
.
جمخانه بعدی ، جمخانه ( داودقلی ها ) ست به سرجمی [ سید کاوه ] جوان که این جمخانه این جمعیتی بالای 300 خانوار و جمخانه ای تازه ساخت دارد .

جمخانه بعدی ، جمخانه معروف به ( سید افشار ) است با سرجمی [ سید محمد افشار ] که جمعیتی بالغ بر 250 خانوار دارند . این جمخانه مبلغین و عاملین یارسانی کردن قیزیلباشان می باشند .

جمخانه های ( کلبه صیفی ) به سرجمی [سید حمید] و جمخانه دیگری چسبیده به این جمخانه به سرجی [ سید مالک ] از دیگر جمخانه های گلزار کوچه هستند

این جمخانه ها معروفترین جمخانه های گلزار کوچه هستند . البته به جز اینها جمخانه های دیگری نیز وجود دارد که به سبب عدم آشنایی قادر به جمع آوری اطلاعات در مورد آنها نشدم .

آخر خیابان طالقانی نیز به اندازه گلزار کوچه شهرت دارد . جایی که قیزیلباشان ، طایفه ای و بر اساس معیارهایی چون فامیل بودن ، زادگاه یکسان ، روستای یکسان ، رفاقت ، اقدام به خرید و تشکیل جمخانهها نموده اند . از معروفترین جمخانه های آخر طالقانی می وان به موارد زیر اشاه کرد :

جمخانه ( مشهدی ولی ) به سر جمی [ سید شهسوار] که از دوطبقه تشکیل شده طبقه ای مختص هیئت عزاداری و طبقه ای مختص جمخانه ، جمعیت این جمخانه 35 خانوار می باشد .

جمخانه ( مشهدی مدد ) با سرجمی [سید بهروز ] که جمعیتی بالغ بر 30 خانوار دارد

جمخانه مراغه ای ها با جمعیتی با 25 خانوار با سرجمی ]سید فرهاد جاوید ] که مختص مراغه ای هاست

جمخانه شبان با سرجمی [ سید آقاجان [ با جمعیتی بالغ بر 40 خانوار

جمخانه روحانی ( کوی رضوی ) با سرجمی [ سید نظام ] با جمعیتی بالغ بر 35 خانوار

جمخانه ( سید میر علی ) با سرجمی [ سید کمال ] با جمعیتی بالغ بر30 خانوار

جمخانه ( مشهدی صبرعلی ) با سرجمی [سید مروت ] و جمعیتی بالغ بر 20 خانوار

جمخانه حاج یوسف با سرجمی ......... و جمعیتی بالغ بر30 خانوار

جمخانه کربلایی فرخ با سرجمی [ سید انعام ] با جمعیتی بالغ بر25 خانوار

جمخانه حاجی پاپور با سر جمی ...... و جمعیتی بالغ بر 20 خانوار

و چندین جمخانه دیگر که با کسب اطلاعات کافی در مورد آنها ، در این نوشته یا بصورت مجزا نوشته خواهد شد .

نکته جالب توجه اینکه بیشتر این جمخانه های به لحاظ فشار سیاسی و تفکرات غالب شیعی تابلوهایی منقش به آیات قرآن ، و یا اسامی 5 تن آل عبا ، بر سردر خانه هایشان دارند.

(((( این نوشته بروز خواهد شد ))))