Saturday, February 02, 2008

علوی‌چیلیک انسانا سایغی گؤسترمک طریقتی ساییلا بیله ر.



علوی‌چیلیک انسانا سایغی گؤسترمک طریقتی ساییلا بیله ر.

محرم خاطیره‌لری و سون هیجان اؤزلمی / سید حیدر بیات
۲۳ ۱۳۸۶, ۰۰:۱۴

همیشه حاضر اولدوغوم گونلردن بیریسی عاشواردیر. کندیمیزین مچیدی دامیمیزین دالیسینداایدی. چوخ زامان نردوواندان داما چیخیب اورادان بیر باشا مچید قاباغینا چیخاردیق. مچیددن ایلکین خاطیره‌لریم قار ایله باشلانیب‌دیر. من اوشاق اولان زامان مثلن مین اوچ یوز آلتمیش زامانلاری محرم آیی قیشا دوشموشدو. آتام مچیدین اسپیکئرلرینه بیر بالاجا کارتون باطری آپاریردی. او زامان برق‌دن زاددان خبر یوخودو و مچیدین میکروفونو باطری ایله ایشله‌ییردی.

آرتیق قوجالار نوحه دئیردیلر. یونس عمی سسی‌نی اسدیریب بیزی گولدورسه‌ده اونون سسی قوجالارین اوره‌یینه سرین سو کیمی یاییلیردی. اول‌لر آیاق اوسته دوروب سینه وورمازدیق. هامی یئره اوتوروب سینه ووراردیلار. نوحه‌نین باشلیغی‌نی دا نئچه نفر، نوحه باشلانمامیشدان اؤنجه یئرده اوتوروب ازبرلردیلر.

محرم باشلاناندا بو نوحه دئییلردی.
واحسرتا مصیبت زهرایه همدم اولدو
چون گردش ائتدی ایام ماه محرم اولدو

بو شعر زنگانلی اقبالی‌نین غمنامه کیتابیندان اوخوناردی. اقبالی تام ساوادسیز بیر شاعیرایمیش و شعرلرینی اؤزگه‌یه یازدیرارمیش. بونونلا بئله بلکه ده زنگان دا اونون اوستونه هله ده مرثیه ادبیاتیندا قریحه‌لی شاعر گلمه‌ییبدیر. اقبالي‌نین نئچه غزلی‌ده قالیبدیر. اونلار دا اؤنملی غزل‌لردیرلر.

تیر عشقین ای صنم اول وقته جانیمدان چیخار
کاننا لله صداسی خانیمانیمدان چیخار

نه ایسه سؤزدن اوزاقلاشمایاق. او ایل‌لرده محرم سنت‌لری تام بیر تورک گله‌نه‌یی کیمی ایدی. کوتله‌نین کولتورو و اینانجی و تاریخی ایله تام بیر بویادا گؤرونوردو. اؤزگه یئردن گلمه و دخیل و آلینما بیر سنت کیمی گؤزه گلمیردی. هامیدان چوخ اوشاقلار مجیده گلردی. موللانین سؤزوندن هئچ بیر شئی باشا دوشمزدیم. فقط هر زامان عزاداران محترم کلمه‌سینی دئینده سئوینردیم، چون بیلردیم بو کلمه‌دن سونرا روضه‌یه کئچیب و منبری‌نی قورتاراجاقدیر. منبر مچیدین اورتاسینا یاخین بیر یئرده ایدی اونا گؤره ده بیز منبر دالیسینا ییغیشیب شلوغ ائده بیلردیک. هردن مشد امرالله الینده ایده چوبوغو بیزه گودوکچو اولاردی.

شبهه‌سیز او زامانلار عومروموزون ان موتلو و دادلی بؤلومونو یاشاییردیق. هئچ بیلمزدیم بیر گون اؤزومده تبلیغ گئییمی گئییب خالقی ارشاد! ائده‌جه‌یم. بونونلا بئله بئش ایل آردیجیل تبلیغ گئییمی گئیدیم.

ایلک محرم تبلیغه گئدنده امامین اوچو گونو داها دایانا بیلمه‌ییردیم. ایکی جوت قاناد آختاریردیم تکه‌قایاسی داغینا دوغرو اوچوب کندیمیزین مچیدی اؤنونده دوشوب و اورا دا دسته‌یه قاریشیب سینه وورام. اون سکیز یاشیم ایدی، و ایلک سئوگی‌نین طوفانلی هیجانلاری و کند ائویمیزین قاپی‌‌سی قاباغیندا اولان بؤیوک هؤندور سؤیود آغاجی …
ان دادلی خاطیره‌لریمدن:

زنگانین سازمان تبلیغاتی‌نین اوچونجو قاتیندا اوتورموشدوق. بویلانیب حیاطا باخیب، سکسان یاشیندا بیر قوجانین اورادا اولماسینی گؤردوم. نئجه ساعات سونرا یئنه ده او قوجا گؤزومه ساتاشدی. سوروشدوم بو آقا کیمدیر بورادا نه ائدیر؟

دئدیلر: گلیب کندلرینه مبلغ آپارا کندلری آز نوفوسلودور، کیمسه گئتمه‌ییر. آشاغی ائنیب اونا سلام وئریب ماجرانی اؤزوندن سوروشدوم. دئدی کندیمیز سککیز ائولي‌دیر. کیمسه گلمه‌ییر. اولسون دئدیم کئچ بیرگه گئدک. چانتامی آلدی گؤتوره ایذین وئرمه‌دیم. بیر ساعات سونرا دیزلریمیزی چیرماییب زنگان چایینی سوووشوردوق. کندلری‌نین ماشینی دا یوخودو، حاجی‌نین آلتمیش یاشیندا خانیمی زنگان چاییندان کئچه گئچه: زنگان چایی‌نین باشینا ائله داش دوشوب کی حاجی گولاره ده اورادان کئچدی دئییردی.

زنگان چایی‌نین ان قوراقلیق چاغیندا اوردان کئچیرمیشیک دئمه‌لی.
کندین آدی آلمالی‌ایدی.

تبلیغ منه زنگان شوناسلیق فورصتی ساییلیردی. طارم، قیدار، انگوران، قاراپوشلو و زنگان چایی‌نی یاخشی تانییا بیلدیم و بونونلا یاناشی زنگانین موختلیف منطقه‌لرینده اولان زنگین فولکلور و دیل ایله آرتیق تانیش اولا بیلدیم.

داها ایلگینج خاطیره‌لریمدن بیر ایل اهل حق یا علوی تورکلرین کندلرینه گئتمه‌ییم ایدی. انگوران ماحالیندا سازمانین باشقانی کیمسه اورا گئتسه دئسین دئینده من گئدیرم دئدیم. و گئتدیم. کند باشدان باشدان علوی بیر کندایدی. اونلارین انسانا گؤستردیکلری سایغی‌دان نه قدر دئسم یئنه ده آز دئمیشم. بلکه ده اساسن علوی‌چیلیک انسانا سایغی گؤسترمک طریقتی ساییلا بیله.
*


سون دؤنه تبلیغدن قاییتدیق‌دا دئدیم: داها تبلیغه گئتمه‌یه‌جه‌یم. یولداشلار ماحالدیر دئدیلر. بیر بئله زاماندان سونرا تبلیغ‌دن ال چکمک اولماز. گؤره‌جک‌سیز دئییب و داها تبلیغه گئتمه‌دیم.

ایندی هر شئی خاطیره‌یه جئوریلیب و تلوزیون مذهب آدینا هر گون منی قوسدورور. منفی – مثبت هیجانلار اوره‌ییمی خسته ائدیب‌دیر و یالنیز بیر هیجانا حسرت قالمیشام. بو ایکی اوغلوم دا آتالاری کیمی مذهبی، سئوگینی و اوره‌یه باغلی هر شئیی دوغال آذربایجان تورک کولتورونده تجربه ائده بیلسه‌لر و قوندارما کیملیک‌لر اونلاری قاپساماسا بوتون آرزیلاریمدان واز کئچیب موتلو یاشاییب یوخسا اؤله بیله‌جه‌یم.

0 Comments:

Post a Comment

<< Home