Friday, September 24, 2004

گؤى تانرى-حق-شاه



گؤى تانرى-حق-شاه

سؤزوموز


دوستان و خوانندگان عزيز در صورت تمايل مىتوانند از آدرس بك آپ سؤزموز در پرشين بلاگ نيز استفاده كنند: سؤزوموز در پرشين بلاگ ٫ http://mehran1.persianblog.com
سؤزوموزو بلاگ اسپاتدان انديره نده٫ چتين ليكلرله قارشيلاشان ديرلى يولداشلار و اوخوجولار٫ ايسته ديكلرى صورتده سؤزوموزون پرشين بلاگداكى بك آپينا باش وورابيلرلر.


غدير خم بايرامى موناسيبتى ايله


سولطان نسيمى –قرن ۱۳

ساقييا! بير جورعه سو اهل-ى صفانين عئشقينه٫
ساقى-يى كؤوثر٫ على المرتضانين عئشقينه.

خاديم-ى فقر اولدو احمد٫ ازدى انگور شربتين
قيرخلار نوش ائيله ديلر موصطفانين عئشقينه.

"لا فتا الا على" نين معنىسين فهم ائيلييه ن٫
چاغريشيرلار يا على المرتضانين عئشقينه.

كيم محببت خانَدانه بنده اولدو صيدق ايله
اوينادار اول باشينى "شاه" اؤولييانين عئشقينه

ائى "نسيمى"! يار اوچون اؤلدور يزيد و موشريكى
چالمايان تيغ ار دئييل٫ فضل-ى خودانين عئشقينه.
--------------------------
شاه اسماعيل صفوى-قرن ۱۶

ازلدن شاه بيزيم سولطانيميزدير
پيريميز٫ مورشيديميز٫ خانيميزدير.

شاها قوربان گتيرديك بيز بو جانى
شاهين سؤزو بيزيم ايمانيميزدير.

حسودا يوخدورور٫ يالانچىيا مرگ٫
كى گئرچك صؤحبتى بورهانيميزدير.

"شاه"ى "حاق" دئييبن گيرديك بو يولا
حوسئينىييز٫ بو گون دؤورانيميزدير.

بيز ايمام قوللارىييز صاديقانه
شهيدليك غازىليك نيشانيميزدير.

يولوموز اينجه دير٫ اينجه دن اينجه٫
بو يولدا باش وئره ك٫ اركانيميزدير.

"ختايى" دئر: موالى سيرر-ى حئيدر
"شاه"ى "حق" بيلمه ين دوشمانيميزدير.
--------------------------
نباتى- قرن ۱۹

منيم عالمده سولطانيم علىدير
منيم مير-ى جاهانداريم علىدير٫

اگر هر كيمسه نين بير شاهى واردير٫
منيم ده شاه-ى شاهانيم علىدير٫

دييه ر داييم ديلينده "خان چوبانى"
منيم هر درده درمانيم علىدير.


1- "شاه" يكى از موتيوهاى بسيار مهم شعر مردمى در ميان توده هاى ترك آذرى (خراسان-ايران-آذربايجان-آسياى صغير) مىباشد. در تاريخ فرهنگ تركى باطنى٫ همانگونه كه ختايى در شعر فوق تاكيد مىكند "حق" و "شاه" يكى شده است. طلب يارى و كمك از "شاه" كه سمبول اميد و عدالت است٫ در بطن خويش نوعى عصيان و شورش توده هاى ترك در مقابل نظام ستمگر موجود بوده است.


"شاه" در ميان تركهاى غالى قزلباش و بعدها تمام تركهاى آذرى خاورميانه- قفقاز- آسياى صغير عموما نام ديگر حضرت "على" ("شاه مردان"٫ "شاه نجف"٫ "شاه ولايت") است. قزلباشان (علويان ترك=اهل حق) "على" را به مقام الوهيت مىرسانند. "الاه" ايشان نخست "گؤى تانرى٫ گونش-تانرى" باور باستانى تركان بود كه بعدها تبديل به "على" شده است. بدين ترتيب آشكار است كه "على" غلات ترك ربطى چندان به "امام على" تاريخى ندارد. "شاه" همچنين در بسيارى اوقات به معنى "شاه اسماعيل"٫ "شاه تهماسب" و ديگر شاهان ترك-قزلباش كه به باور تركان خود تجلى على و تجسم خدا شمرده مىشدند و نيز به معنى "پير"-"شيخ"-"دده" ("شاه كربلا"= امام حسين٫ "شاه خراسان"= امام رضا) مىباشد. لقب "شاه اسماعيل" در ادبيات تركى "گؤزه ل شاه" ويا " شئيخ اوغلو شاه" و لقب فرزند وى "تهماسب"٫ "آلاگؤزلو شاه" (و نيز "شاه جهان" و "دده دهمن") مىباشد. از اينرو "شاه" فرهنگ دينى و ادبى توده ها و طوائف ترك ايران و آذربايجان و تركيه ربطى به "سلطنت" و خيمه شب بازى رژيم ضد ترك و فارسگراى پهلوى ندارد و مىبايست از در هم آميزى ايندو پرهيز نمود (مانند تعويض نابجاى نام تاريخى طائفه "شاهسئوه ن=شاهى سئوه ن" كه ريشه در گذشته و هويت ملى اعتقادى تركان آذرى دارد).


2- پس از تاسيس جمهورى اسلامى٫ گفتمان جديدى در توجيه و هموار ساختن يكسان سازى تركهاى ايرانى از سوى قوميت گرايان فارس حتى بسيارى از مقامات بلندپايه و نهادهاى سياسى و فرهنگى دولتى طرح و تبليغ مىشود مبنى بر اينكه زبان فارسى زبان جهان اسلام و مذهب شيعه است. اين ادعاى بدعت گونه متاسفانه ملعبه كردن دين اسلام و بازى با اصول اسلامى و مقدسات و اعتقادات مسلمانان است. تنها زبانى كه در اسلام از موقعيت ويژه اى و به گونه اى قداست برخوردار مىباشد زبان عربى است كه زبان قرآن٫ احاديث و برخى عبادات (نماز) و مراسم دينى (اذان) است. به غير از اين موارد مشخص٫ زبانى كه خلق ترك ايران و پيشوايان و خادمين مذهبىاش هميشه در حيات دينى و رفع احتياجات اعتقادى خويش در طى قرون و اعصار بكار برده است زبان ملى و مادرى تركى آذرى است. نه زبان فارسى و نه هيچ زبان ديگرى زبان دينى و مذهبى مسلمانان ترك ايران نيست و نخواهد بود.


زبان تركى به شايستگى مىتواند و مىبايد كه مانند گذشته در مراسم دينى و حيات معنوى تركهاى ايران٫ در مواردى كه كاربرد زبان عربى ضرورت ندارد٫ بكار برده شود. همچنين ضرورى است كه تعليم مسائل و امور دينى در مدارس حتما به زبان ملى هر كدام از قوميتهاى ايران و به طور مشخص براى تركهاى ايران به زبان تركى انجام پذيرد. يعنى حقى كه امروز در ايران منحصرا دو قوم اقليت فارس و ارمنى از آن برخوردارند (آموزش مسائل دينى در مدارس به زبانهاى مادريشان فارسى و ارمنى) مىبايست براى تمام شهروندان ايران به طور يكسان شناخته و اعاده شود.


گئرچه يه هو!!!!

0 Comments:

Post a Comment

<< Home